گردو پیکن Pecan (پکان)

گردو پیکن Pecan (پکان)

گردو پیکن Pecan (پکان) که در ایران با نام پکان نیز شناخته می شود با نام علمی (Carya illinoinensis) یکی از گونه های گردوی گرمسیری (Hickory) بومی مناطق شمالی مکزیک و مناطق جنوبی ایالات متحده آمریکا حوزه رودخانه می سی سی پی است. گردو پکان نهال گردو پکان نهال گردو گرمسیری

علت نام گذاری

نام پیکن از زبان سرخپوستی الگانکوریان به معنای “میوه مغزدار که برای شکستن به سنگ نیاز است” گرفته شده است. کاشت این گردو درجه اول در در ایاالت جورجیا واقع در جنوب شرق آمریکا از طریق بذر انجام می شده است. مکزیک نیز بزرگترین تولید کننده گردو پکان در دنیا است، به طوری که نزدیک به نصف تولید گردو پکان در دنیا در کشور مکزیک انجام می شود.

 

 

مغز این گردو نیز همانند گردوهای سردسیری خوراکی است و بعنوان خشکبار، اسنک و همچنین پخت انواع کیک استفاده می شود. هم اکنون کشت این گردو در آمریکا گسترش یافته و ایالت های آرکانزاس، آلاباما، تگزاس، اوکلاهاما و کایفرنیا نیز به کشت این گردوی گرمسیری روی آورده اند.

گردو پکان نهال گردو پکان نهال گردو گرمسیری

فیزیولوژی و گیاهشناسی گردو پیکن Pecan

این درخت بزرگ خزان کننده بطور متوسط بین ۲۰ تا ۴۰ متر ( ۶۶- ۱۳۱ فوت) ارتفاع می گیرد و اندازه آن به ندرت به بیش از ۴۴ متر می رسد. چتر این درخت در دوران بلوغ بطور متوسط بین ۱۲ تا ۲۳ متر ( ۳۹-۷۵ فوت) گسترده شده و قطر تنه (قطر ساقه) آن نیز به ۲ متر (۶ فوت و ۶ اینچ) می رسد. یک درخت گردو پیکن ۱۰ ساله با شرایط رشدی مناسب باید ارتفاعی حدود ۵ متر (۱۶ فوت) داشته باشد.

.

سایر مشخصات مهم گیاهشناسی گردو پیکن به شرح ذیل می باشد:

رنگ تنه : قهوه ای- خاکستری

رنگ شاخه های کوچک: قرمز- قهوه ای

رنگ شاخه های بزگ: سبز تیره

اندازه برگ: ۳۰-۴۵ سانتی متر ( ۱۲-۱۸ اینچ)

شکل برگ: متشکل از ۹ الی ۱۷ برگچه کوچک

اندازه برگچه :  ۵- ۱۲ سانتی متر ( ۲-۵ اینچ) طول و ۲ -۶ سانتی متر پهنا

شکل میوه: بیضی تا دوک مانند

رنگ میوه: برنجی- سبز متمایل به طلایی

رنگ مغز میوه: قهوه ای روشن

اندازه میوه: ۲/۶ – ۶ سانتی متر ( ۴-۲/۱ اینچ) طول  و ۱/۵ تا ۳ سانتی متر ( ۰/۵۹ تا ۱/۱۸ اینچ) پهنا

قطر پوسته خارجی میوه : ۳-۴ میلی متر

رنگ پوسته خارجی: ابتدا سبر رنگ ( میوه نرسیده) و سپس قهوه ( میوه رسیده)

 

 

گل آذین و گرده افشانی گردو پیکن Pecan (پکان)

گردو پیکن دایکوگام (Dichogamous ) به معنای نا همرس بوده و  شاتون های نر و ماده را بطور جداگانه تولید می کند که شاتون های نر تولید گرده و شاتون های ماده تولید میوه می کنند. برای درک بهتر این مسئله ایتدا باید چند اصلاح توضیح داده شود:

دایکوگامی : دایکوگامی پدیده ای است در گیاهان که رسیدن دانه گرده و مادگی همزمان انجام نمی شود.

پروتاندر (protandrous ) :  اگر دانه گرده زودتر برسد و رها شود در حالی که مادگی هنوز آماده نباشد، پروتاندر یا “نر پیش رسی” نامیده می شود

پروتوژنز (protogynous ) : اگر مادگی زودتر آماده پذیرش گرده شود اما گرده ها هنوز آماده نباشد، پروتوژنز یا” ماده پیش رسی “نامیده می شود.

شاتون های نر سبز رنگ، نازک و معلق (آویزان) بوده و طول آنها بین ۲۲ تا ۵۰ سانتی متر ( ۷/۸ – ۸/۱۹ اینچ) می باشد. شاتون های ماده کوچکتر بوده و از ۳ الی ۶ گل در هر خوشه تشکیل شده است.  شاتون های ماده نزدیک به نوک و لبه شاخه ظاهر می شود.

 

.

گل آذین گردو پکان

اکثر مردم گلهای پکان را تاکنون مشاهده نکرده اند. عدم وجود گلبرگ سبب می شود تا گلهای این درخت گردو به چشم نیاید. اما نباید از اهمیت آنها بخصوص در مرحله گرده افشانی چشم پوشی کرد. شناخت و آگاهی از زمان و نحوه گلدهی گردوی پیکن برای بهره برداری مناسب و تولید حداکثری میوه بسیار ضروری است.

اغلب دو الی سه جوانه در نزدیکی گره شاتون وجود دارد. نزدیکترین جوانه به بخش انتهایی یا ترمینال شاتون ( نوک شاتون) ، معمولا جوانه اصلی و بارور شناخته می شود. سایر جوانه ها نقش ذخیره و جانشین برای جوانه اصلی را ایفا می کنند که در صورت آسیب دیدگی بر اثر سرما، حمله آفات و حشرات و … درخت شانس دوباره ای برای باروری داشته باشد.

گردو پکان نهال گردو پکان نهال گردو گرمسیری

کاشت نهال گردو

انتخاب نهال مناسب برای کاشت به شرایط خاصی بستگی دارد. همانطور که گفته شد باروری و گرده افشانی  گردوی پیکن دو حالت دارد، نر پیش رسی و ماده پیش رسی. انتخاب نهال مناسب به نحوه گرده افشانی، نرهای گرده دهنده و شرایط محیطی موجود در محل کاشت بستگی زیادی دارد.

امکان تولید این نهال رقم گرمسیری به روش های کشت بافت گیاهی و پیوندی (روش تولید سنتی) وجود دارد. اما از آنجایی که کاشت این درخت گرمسیری به دلایل مختلف از جمله کم آبی و عدم شناخت کافی هنوز میان کشاورزان رونق کافی نیافته است، تولید به روش کشت بافت صرفه اقتصادی نداشته و تقریبا همه نهال های پکان موجود در بازار و نهالستان ها پیوندی است.

 

این گردو در زمره گیاهانی است که به تازه گی اهلی شده است، در ایران نیز تجربه زیادی در مورد پرورش و بخصوص گرده افشانی این درخت وجود ندارد، پس بهتر است قبل از اقدام به احداث باغ های گردو پیکن با متخصصین مشورت کرده و از اصالت نهال های موجود مطمئن شوید.

.

آفات و بیماری ها

گردوی پیکن مستعد ابتلا به آفات، بیماری ها و تنش های فیزیولوژیک زیادی است که سبب محدودیت در رشد و باردهی آن می شود. این گردو تحت تاثیر باکتری ها و قارچ ها بخصوص در شرایط مربوط به بیماری زخم پیکن مبتلا می شود. این بیماری در حال حاضر مخرب ترین بیماری برای گردوهایی پکانی است که با قارچ کشها محافظت نشده اند.

 

حشرات مختلفی از میوه و ساقه این درخت گردو تغذیه می کنند. سوسک آمبروسیا (Ambrosia Beetle)، سوسک شاخه خوار، بید پکان که در مرحله لارو به جوانه ها و میوه آسیب جدی می رساند، کرم خاردار که از خانواده بیدها است، سوسکچه های خرطوم دار بلوط (Curculio)، و انواع مختلفی از شته ها، از جمله آفات مهم درخت گردوی گرمسیری پکان هستند.

.

خواص خوراکی و دارویی

مغز گردوی پیکن خوراکی بوده و دارای طعم کره ای است. مغز این میوه را می توان خام یا بو داده مصرف کرد. همچنین در تهیه انواع کیک ها و خوراکی ها بکار می رود.

 

 

مغز گردوی پیکن حاوی ۴% آب، ۷۲% چربی غیر اشباع، ۹% پروتئین و ۱۴ % کربوهیدرات می باشد، همچنین هر صد گرم از این میوه این گردو ۶۹۱ کالری انرژی دارد. سایر ترکیبات و عناصر مفید موجود در مغز گردو پیکن شامل: فیبر، منگنز، منیزیم، آهن، فسفر، زینک (روی)، تیامین، ویتامین خانواده B، اولئیک اسید و لینولئیک اسید می باشد.

مغز گردو پیکن حاوی مقادیر قابل توجهی آنتی اکسیدان است که از بروز انواع بیماری های قلبی، سرطان ها و التهابات جلوگیری می کند.

نهال گردو گرمسیری

تفاوت گردو گرمسیری و سردسیری به زبان انگلیسی