محصولات گلخانه ای

میکروگرین چیست و چگونه تولید می شود؟

معرفی میکروگرین

میکروگرین ها سبزیجاتی هستند که درست پس از رشد برگهای لپه برداشت می شوند. این سبزیجات با اندازه دو و نیم تا هفت سانتی متر در مرحله دو تا سه برگی برداشت می شوند.این سبزیجات بسیار مقوی بوده و به عنوان طعم دهنده و ادویه در رستوران ها و صنایع غذایی استفاده می شود.

میکروگرین ها دارای سه قسمت اصلی هستند: ساقه مرکزی، کوتیلدون (برگهای بذری)، و اولین جفت برگهای واقعی. بسته به نوع آنها دارای اندازه های متفاوتی بین یک تا یک و نیم اینچ ( ۵/۲ تا ۸/۳ سانتی متر) هستند که اگر بیش از این اندازه رشد کنند دیگر به عنوان میکروگرین شناخته نخواهند شد. اندازه های بزرگتر به “ریزه سبز” پتیت گرین (Petite greens) معروف هستند.

از آنجایی که این سبزیجات به سرعت رشد می کنند، تولید آن ها به روش کشت بافت گیاهی به صرفه نبوده و توجیه اقتصادی ندارد.

میکروگرین

این سبزیجات معمولا بین ۲ تا ۴ هفته پس از سبز شدن برداشت می شوند. جوانه های بذری سبز شده عموما دارای ظاهر کامل گیاه شامل ریشه، ساقه و برگ هستند که البته می تواند بسته به نوع گیاه تفاوت هایی داشته باشند. برای مثال جوانه های کدو تنبل، بادام و بادام زمینی بهترین طعم را قبل از مرحله گسترش ریشه دارند و باید تا قبل از اینکه گیاه ریشه ها را توسعه دهد، برداشت شوند.

پرورش میکروگرین

پرورش این سبزیجات آسان است و بسیاری از پرورش دهنده های خانگی نیز در حیاط پشت منزل به پرورش و فروش این سبزیجات به بازارهای مختلفی مثل رستوران ها مشغول هستند. برای شروع و تمرین پرورش میکروگرینها می توان از یک ظرف پلاستیکی کم عمق با سوراخ های زهکش شده مانند آبکش، بعنوان بستر کشت استفاده کرد. اما پرورش میکروگرین ها همیشه به این آسانی نیست و تولید در مقیاس انبوه اصلا آسان نبوده و مشکلات خاص خود را دارد.

میکروگرین

نور مصنوعی برای رشد میکروگرین ها ضروری نیست زیرا این گیاهان می توانند در طیف وسعی از نورها و حتی در تاریکی رشد کنند و معمولا نور عادی گلخانه ها برای رشد این گیاهان کافی است. اما باید به این نکته توجه داشت که رنگ و طعم میکروگرین ها با توجه به نور محیط تغییر می کند، پس اگر هدف از تولید، داشتن طعم و زنگ خاصی است، حتما باید تیمارهای نوری متناسب با آن اعمال شود. برای مثال میکروگرین ذرت اگر در تاریکی رشد کند، طعم شیرین دارد اما اگر در معرض نور قرار بگیرد و شروع به فتوسنتر کند، طعم آن به تلخ شدن تغییر پیدا می کند.

آنالیز تغذیه ای

آژانس تحقیقات کشاورزی ایالات متحده آمریکا مطالعات متعددی در زمینه ترکیبات غذایی و میزان ماندگاری میکروگرین ها داشته است. بیست و پنج واریته (رقم) مختلف در طی این تحقیقات مورد مطالعه قرار گرفتند که مواد غذایی کلیدی آنها به شرح ذیل گزارش شد:

  • آسکوربیک اسید (ویتامین C )
  • توکوفرلوس Tochopherlos (ویتامین E)
  • فیلوکوئینون phylloquinone (ویتامین K)
  • بتاکاروتن (پیش ساز ویتامین A)
  • و سایر بتاکاروتن های موجود در کوتیلدون

میکروگرین

از میان ۲۵ میکروگرین مطالعه شده، گیاهان گشنیز، تاج خروس، کلم قرمز و ترب سفید بیشترین غلظت ویتامین های C، K ، E و کاروتنوئیدها را دارا بودند. به طور کلی میکروگرینها دارای مقادیر قابل توجهی ویتامین و کاروتنوئید هستند که تقریبا ۵ برابر بیشتر از همتایان بالغ آنها است که همین امر نشان دهنده این است که این سبزیجات ارزش تحمل سختی ها برای تولید آن ها را دارد.

گروه علوم تغذیه ای دانشگاه مریلند نیز در تابستان سال ۲۰۱۲ مطالعاتی انجام داد که نتایج نشان داد میکروگرین ها ارزش غذایی بسیار بالاتری نسبت به سبزیجات بالغ دارند. گروه کشاورزی دانشگاه تگزاس نیز ضمن تایید این تحقیقات، اعلام کردند بسته به محل رشد میکروگرین ها، جنس خاک و نحوه برداشت، تغییرات زیادی در مواد مغذی این سبزیجات می تواند بوجود بیاید.

نیاز نوری میکروگرین ها

همان طور که بارها در این مقاله اشاره شد، میکروگرینهایی که در مقیاس وسیع و صنعتی تولید می شوند نسبت به نور بسیار حساس بوده و بهتر است از نور طبیعی در پرورش این سبزیجات استفاده شود. اما در شرایطی که امکان استفاده و بهره برداری از نور طبیعی مهیا نیست می توان از نورهای مصنوعی استفاده کرد.

نور ساطع شده از دیود (Light Emitted diodes) یا همان LED ها توانایی اندازه گیری تأثیر طول موج های باند باریک از نور در فیزیولوژی گیاهچه را فراهم می کنند. کاروتنوئید زئازانین (Zeaxanthin) بعنوان دریافت کننده (رسپتور) نور آبی در فیزیولوژی گیاهی شناخته می شود. مطالعه ای برای اندازه گیری تأثیر نور آبی درکوتاه مدت بر ترکیبات فیتوشیمیایی انجام شده است که نشان می دهد این نور باعث افزایش کیفیت تغذیه میکروگرین های کلم بروکلی می شود. در ادامه میکروگرین های کلم بروکلی در یک محیط کنترل شده تحت تیمارLED نور آبی با استفاده از پدهای در حال رشد، نگه داری شدند. نتایج نشان داد نور آبی با مدت زمان کوتاه برای افزایش ترکیبات مهم فیتوشیمیایی مؤثر بر ارزش غذایی میکروگرین های کلم بروکلی عمل کرد

میکروگرین

مقایسه جوانه ها با میکروگرین

جوانه ها معمولا از بذر رشد می کنند. یک جوانه بذری، شامل ریشه و ساقه است اما این در حالی است که میکروگرین ها فاقد ریشه هستند. میکروگرین ها در مقایسه با جوانه ها عطر و طعم قوی تری داشته ، دارای طیف وسیع و متنوعی از شکل برگ، رنگ و بافت های مختلف هستند.

میکروگرین ها می توانند در خاک یا در بسترهای خاک مانندی مثل پیت ماس رشد کنند. برای کشت صنعتی و در مقیاس وسیع، میکروگرین ها نیاز نوری بالایی ترجیحا نور طبیعی داشته و محیط نیز باید دارای تهویه و گردش هوای مناسب باشد. میزان مصرف بذرهای اولیه برای کشت میکروگرین ها در مقایسه با جوانه ها بسیار کمتر است. زمان برداشت نیز برای اکثر این سبزیجات بین یک تا دو هفته است، البته برخی واریته ها نیز به ۴ تا ۶ هفته زمان برای رشد نیاز دارند. تشخیص زمان مناسب برداشت عموما زمانی است که برگها کاملا باز شده باشند.

میکروگرین

برداشت معمولا بوسیله قیچی یا ابزارهایی که گیاه را از سطح و بدون ریشه جدا می کنند انجام می شود. برخی از تولید کنندگان نیز سینی ها گیاهچه ها را وقتی در حال رشد هستند به فروش می رسانند. اما جوانه ها دارای ریشه هستند و پس از ریشه زایی همراه با ریشه برداشت می شوند.

انبارداری و حمل و نقل

میکروگرین ها عمر قفسه ای و انبارداری بسیار کمی دارند و به سرعت رنگ و طعم خود را از دست می دهند. میکروگرین های تجاری در ظرف های تاشو بسته بندی می شوند، مشکل اساسی این ظروف در نداشتن تعادل بین اکسیژن و دی اکسید کربن است که تنفس را برای گیاهچه ها سخت می کند. بنابراین بهتر است جنس ظروف بسته بندی از فیلم هایی استفاده شود که اجازه ورود و تبادل اکسیژن را به داخل و خارج ظرف بدهد.

میکروگرین

محققان موسسه تحقیقات کشاورزی ایالات متحده آمریکا دریافتند که میکروگرین های گندم سیاه که در فیلم ها با میزان انتقال اکسیژن ۲۲۵ سانتی متر مکعب در هر اینچ مربع در روز بسته بندی شده اند، ظاهر تازه تر و یکپارچگی غشای سلولی بهتری نسبت به نمونه های بسته بندی شده در فیلم های دیگر دارد. این بسته بندی توانست کیفیت میکروگرین های گندم سیاه را برای ۱۴ روز در سطح بسیار قابل قبولی نگه دارد. نتیجه این تحقیق در سال ۲۰۱۳ در مجله علوم و تکنولوژی LWT-Food منتشر شد.

نکات ایمنی و هشدارها

گیاهاچه های خانواده بادمجانیان (سولاناسه Solanaceae) مانند بادمجان، سیب زمینی، گوجه و فلفل در مراحل ابتدایی رشد به دلیل دارا بودن آلکالوئیدهایی مانند سولانین Solanine و تروپانز Tropanes سمی بوده و برای تغذیه انسان خطرناک هستند این ترکیبات سمی سبب بروز مشکلات جدی در سیستم گوارش و دستگاه عصبی انسان می شوند.

 

۰/۵ (۰ نظر)

‫۳ دیدگاه ها

  1. سلام وقت من یک بسته میکروگیرین مخلوط سبزیجات میخواستم 
    لبو ، مدون، افتابگردون ، نخود سبز ، تربچه و ریحون بنفش میخوام 
    فردا اموزش دارم و اگر مقدوره امروز به دستم برسه 
    ممنون

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا