مقایسه بهترین کودهای پتاسیم
معرفی بهترین کودهای پتاسیم
نقش پتاسیم در گیاهان در مطالب قبلی بطور کامل به آن پرداخته شده است. اکنون نیاز است تا بهترین کود پتاسیم را برای مزرعه یا باغ انتخاب کنیم. عوامل مختلفی در انتخاب بهترین کود دخیل است که بطور خلاصه عبارتند از:
- عناصر موجود در خاک
- جنس و ساختمان خاک
- نوع گیاه تحت کشت
- کیفیت آب آبیاری
- وجود یا عدم وجود تناوب زراعی
- نسبت اسیدی و قلیایی بودن خاک
- میزان بارندگی های سالانه در منطقه
- بودجه در نظر گرفته شده و توان مالی
اولین گام در انتخاب بهترین نوع کود، انجام آزمون های بیوشیمیایی خاک است. لازم است در ابتدای کار میزان غنا و کمبود خاک برای هر عنصری بطور دقیق مشخص شود. پس از آزمون خاک می توانیم برنامه ریزی کنیم که از چه کودی به چه میزانی و در چه زمانی نیاز داریم.
با این روش هزینه های تولید بطور قابل توجهی کاهش می یابد. برنامه ریزی و مطالعه قبل از کشت، از هدر رفت نهاده های کشاورزی و از همه مهم تر از ضررهای هنگفت مالی جلوگیری می کند. کودهای مختلفی دارای محتوای پتاسیم است که در ادامه پرکاربرترین آن ها را بررسی می کنیم.
کودهای شیمیایی پتاس
نیترات پتاسیم Potassium Nitrate
نیترات پتاسیم (KNO۳) ترکیبی است پودری و کریستالی عموما سفید رنگ (تا مایل به خاکستری) بدون بو و محلول در آب که به سرعت عناصر خود را در اختیار گیاه قرار می دهد. فرم گرانول آن نیز برای چالکود استفاده می شود. علاوه بر پتاسیم، این کود شیمیایی دارای نیتروژن نیز می باشد که عموما خاک های ایران به آن نیاز دارند. نیترات پتاسیم برای همه محصولات زراعی و باغی قابل استفاده است، مخصوصاً برای محصولاتی مانند گوجه فرنگی و فلفل که در طول چرخه رشد خود به منبع ثابتی از پتاسیم نیاز دارند بسیار مفید است.
توجه: از آنجایی که نیترات پتاسیم قابلیت انفجار دارد، جزو مواد ناریه محسوب شده و همانند نیترات آمونیوم، خرید، فروش و واردات آن نیازمند مجوز از مراجع ذی صلاح است. انبارداری و نگه داری کود نیترات پتاسیم نیز دارای ضوابط ایمنی و امنیتی است که لازم حتما رعایت شود.
کلرید پتاسیم Potassium chloride
پتاسیم کلراید با فرمول شیمیایی KCl که به فرم کریستال و پودری سفید رنگ وجود دارد، یکی دیگر از منابع شناخته شده پتاسیم برای گیاهان است. این کود دارای ۶۰% پتاسیم بوده که برای اکثر محصولات زراعی مناسب است و مقرون به صرفه است. اما به دلیل محتوای بالای کلرید، برای برخی از گیاهان مانند توت فرنگی، سیب زمینی و لوبیا که به کلر حساس هستند می تواند آسیب رسان باشد. بنابراین حتما قبل از استفاده باید میزان حساسیت و آستانه سمیت کلر بررسی شود.
سولفات پتاسیم (Potassium Sulfate)
پتاسیم سولفات K۲SO۴ حاوی پنجاه درصد (۵۰%) پتاسیم به فرم K۲O و هجده درصد (۱۸%) گوگرد به فرم سولفات SO۴ می باشد. این کود شیمیایی به فرم های گرانول و پودری از رنگ سفید تا آبی روشن و نارنجی وجود دارد. سولفات پتاس به دلیل داشتن گوگرد، خاصیت اسیدی دارد و برای خاک های آهکی و قلیایی پیشنهاد می شود. همچنین برای گیاهان حساس به کلر نیز جایگزین مناسبی برای کلرید پتاسیم است. یکی دیگر از ویژگی های برتر سولفات پتاسیم، چسبندگی به خاک و مقاومت در برابر آبشویی در مقایسه با سایر کودهای پتاس است.
کود پتاسیم ارگانیک
کودهای ارگانیک در مقایسه با کودهای شیمیایی دیر جذب تر و دارای غنای کمتری هستند. می توان از دو دسته کود غیر شیمیایی به شرح ذیل برای مزارع و باغات استفاده کرد.
بقایای گیاهی
تولیدکنندگان محصولات ارگانیک می توانند از کمپوست های تولید شده با پوست موز، خاکستر چوب و جلبک دریایی که در فارسی با نام های اشنه دریایی و کتانجک شناخته می شوند برای تامین پتاسیم مورد نیاز استفاده کنند. برگ چای و تفاله های قهوه از دیگر منابع ارگانیک تامین پتاسیم است.
کودهای دامی
کودهای دامی مانند کود مرغی دارای حدود ۳ درصد پتاسیم است. شاید این میزان در مقایسه با کودهای شیمیایی ناچیز باشد اما برای بسیاری از تولیدات گیاهی می تواند کفایت کند. بر اساس پتاسیم موجود در خاک، نوع گیاه و مرحله رشدی آن می توان از کود مرغی برای تامین پتاسیم مورد نیاز استفاده کرد.
.
منابع:
Potassium Sulfate | K2SO4 | CID 24507
Science Direct | Potassium fertilizers – an overview
Teagasc | Fertilizers type: Potassium (K)