سولفات آمونیوم
ammonium Sulfate
سولفات آمونیوم ، پودری، گرانول و کریستال، کاربردها و تفاوت ها
سولفات آمونیوم با فرمول شیمیایی NH4)۲SO4) از ترکیب اسید سولفوریک و آمونیاک بدست می آید. این نمک معدنی دارای ۲۱٪ ازت (نیتروژن) و ۲۴٪ گوگرد محلول (سولفور) می باشد و به شکل های پودری، کریستال، گرانول و مایع در بازار وجود دارد. کود سولفات آمونیوم
فرمول شیمیایی | NH4)۲ SO4) |
درصد نیتروژن | ۲۱ |
درصد گوگرد | ۲۴ |
حلالیت | محلول در آب |
فرم | گرانول، پودر، کریستال |
رنگ | سفید |
بسته بندی | کیسه های ۵۰ کیلوگرمی
جامبوهای ۱ تنی |
محل تولید | ایران – ازبکستان- روسیه – چین |
سولفات آمونیوم کشاورزی گرانول
اولین و مهمترین کاربرد سولفات آمونیوم در کشاورزی بعنوان کود شیمیایی است، این ماده با دارا بودن گوگرد محلول، برای خاکهای قلیایی و آهکی بسیار مناسب است و به اصلاح بافت خاک و کاهش میزان PH کمک می کند. علاوه بر این، از آنجایی که فرم نوع نیتروژن این ماده، آمونیوم (NH4+) است و آمونیوم بر خلاف نیترات دارای بار مثبت است، پیوندی خوبی با یون های خاک برقرار کرده و مانند اوره به راحتی آبشویی و تبخیر نمی شود.
در واقع با اینکه اوره دارای ۴۰% ازت است اما چون فرم ازت اوره، دارای نیترات No3– بوده و یعنی بار الکتریکی آن منفی است، پیوند سستی با ذرات خاک ایجاد کرده و به راحتی آب شویی می شود. در طی تابستان نیز بر اثر شدت تابش نور خورشید به آمونیاک تبدیل شده و به سرعت از سطح خاک تبخیر می شود.
بنابراین استفاده از سولفات آمونیوم نسبت اوره دارای چند مزیت است که پیشنهاد می شود، مطلب مقایسه کودهای ازته شیمیایی را مطالعه بفرمایید.
میزان و زمان مصرف سولفات آمونیوم
مقدار مصرف و بهترین زمان مصرف بستگی به نوع گیاه، مرحله کشت و جنس خاک دارد. اما برای مصرف بهینه، بهتر است به پیشنهاد دستور مصرف این کود که در ادامه بیان می شود، توجه کنید.
.
مقدار مناسب مصرف برای محصولات باغی
بهتر است از سولفات آمونیوم در اواخر بهار یا اواخر تابستان استفاده شود. از مصرف آن در اواخر پاییز برای جلوگیری از افزایش رشد که می تواند احتمال مرگ و میر و بیماری های زمستانی را افزایش دهد، خودداری کنید. پس از استفاده، باید جلوی رشد علف های هرز را گرفت تا محصول بتواند به درستی رشد کند. این کود شیمیایی را در فواصل ۴۵ تا ۶۰ روزه استفاده کنید. این کود نسبتا زود جذب خاک شده و لازم است هر ۴ تا ۶ هفته یکبار مجدد به خاک اضافه شود.
.
مقدار مناسب مصرف برای سبزیجات
در مرحله آماده سازی زمین به ازای هر ۱۰ متر مربع، ۵۰۰ گرم سولفات آمونیوم به خاک اضافه کرده و مخلوط کنید. پس از گذشت ۳ هفته از کاشت گیاهان، بنا به نوع گیاه حدود یک قاشق غذا خوری برای هر گیاه از گرانول این کود استفاده کنید.
فرم های سولفات آمونیوم
سولفات آمونیوم گرانول چیست و چه کاربردی دارد؟
سولفات آمونیوم گرانول یک کود شیمیایی پرمصرف است. این کود به صورت دانه های گرانولی تولید و عرضه شده و حاوی دو عنصر ضروری برای رشد گیاهان یعنی نیتروژن (حدود ۲۱ درصد) و گوگرد (حدود ۲۴ درصد به صورت سولفات) است. این کود به دلیل شکل گرانولی خود، پایداری و قابلیت پخش یکنواختی داشته و به آرامی در خاک حل می شود. این ویژگی، فرم گرانول سولفات آمونیوم را برای کشاورزی مکانیزه و پخش با دستگاه مناسب می سازد.
کاربردهای سولفات آمونیوم گرانول در کشاورزی
-
تأمین نیتروژن قابل جذب
نیتروژن موجود در این کود به صورت آمونیومی NH4+۲ است و نقش مهمی در رشد رویشی گیاه، تولید پروتئین، کلروفیل سازی و افزایش سطح برگ دارد. -
اصلاح خاک های قلیایی
با توجه به خاصیت اسیدی کود، استفاده از سولفات آمونیوم گرانول در خاک های آهکی و قلیایی موجب کاهش pH و بهبود جذب عناصر کم مصرف مانند آهن، روی و منگنز میشود. -
تأمین گوگرد برای گیاهان گوگرد دوست
گوگرد برای سنتز آمینو اسیدهای ضروری مانند سیستئین و متیونین ضروری است. این عنصر برای همه گیاهان، خصوصا گیاهان گوگرد دوست مانند پیاز، سیر، کلزا و حبوبات اهمیت زیادی دارد. -
افزایش کیفیت محصولات کشاورزی
استفاده صحیح از این کود میتواند طعم، رنگ، درصد روغن یا پروتئین محصول را بهبود دهد (مثلاً در گندم، چغندر قند، دانههای روغنی). -
مناسب برای انواع محصولات
سولفات آمونیوم گرانول را می توان برای گیاهان زراعی، باغی، چمن زارها، درختان میوه و صیفی جات استفاده کرد.
نکات مصرف
-
این کود باید در زمان های مناسب مانند ابتدای فصل رشد استفاده شود.
-
در خاک های اسیدی بهتر است با احتیاط استفاده شود، زیرا باعث افزایش اسیدیته خاک میشود.
-
مصرف آن همراه با کودهای آلی یا در ترکیب با کودهای دیگر میتواند عملکرد آن را بهبود دهد.
سولفات آمونیوم کریستال چیست؟
سولفات آمونیوم کریستال (Ammonium Sulfate Crystal) ترکیبی معدنی با فرمول شیمیایی ۲(NH₄)SO₄ است. این ترکیب به صورت بلورهای سفید، شفاف و بدون بو دیده می شود. این ماده یکی از پرکاربردترین ترکیبات گوگردی و نیتروژنی در صنایع مختلف است. سولفات آمونیوم در آب کاملاً محلول است و pH محلول آبی آن معمولاً کمی اسیدی است (حدود ۵ تا ۶).
این ترکیب معمولاً از واکنش آمونیاک با اسید سولفوریک به دست می آید و به دلیل خواص شیمیایی پایدار، انبار پذیری مناسب و حلالیت بالا، هم در کشاورزی و هم در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.
ویژگی های فیزیکی و شیمیایی
ویژگی | مقدار |
---|---|
فرمول شیمیایی | ۲(NH₄)SO₄ |
درصد نیتروژن | حدود ۲۱% |
درصد گوگرد | حدود ۲۴% |
شکل فیزیکی | بلورهای سفید یا بی رنگ |
انحلالپذیری در آب | بسیار بالا |
pH محلول آبی | ۵ تا ۶ (اسیدی ملایم) |
بدون اشتعال و بدون بو | ✅ |
کاربردهای سولفات آمونیوم کریستال
۱. کاربردهای کشاورزی
-
کود شیمیایی نیتروژن دار: تأمین سریع نیتروژن و گوگرد برای گیاهان.
-
اصلاح خاک های قلیایی و آهکی.
-
استفاده در آبیاری قطره ای و سیستم های فرتی گیشن به دلیل حلالیت بالا.
۲. کاربردهای صنعتی
-
صنایع دارویی:
برای رسوب دادن پروتئین ها و خالص سازی آنزیم ها در بیوشیمی (تکنیک مشهور “نمک زنی” یا salting-out) -
صنایع غذایی:
به عنوان افزودنی غذایی مجاز (کد E517) برای تنظیم pH یا کنترل رشد قارچ ها در محصولات صنعتی استفاده می شود. -
صنایع نساجی و رنگرزی:
بهعنوان عامل کمککننده در تثبیت رنگها روی الیاف -
صنایع تصفیه آب و فاضلاب:
برای حذف فلزات سنگین، تنظیم pH و کاهش نیتروژن اضافی از پساب های صنعتی.
۳. کاربردهای عمومی و آزمایشگاهی
-
در آزمایشگاه های زیستی و بیوشیمیایی جهت خالص سازی پروتئین ها، آنتی بادی ها و آنزیم ها استفاده می شود.
-
در صنایع باتری و شیمیایی به عنوان منبع یون آمونیوم در واکنش های خاص حضور دارد.
-
در تولید مواد ضد آتش، ضد حریق و ضد قارچ با ترکیب با سایر مواد شیمیایی استفاده می شود.
مزایا و ویژگی های کلیدی
-
پایداری بالا در انبارداری
-
قابل ترکیب با سایر کودها یا مواد شیمیایی.
-
بدون بو و غیرسمی برای انسان و محیط.
-
مناسب برای استفاده در مناطق خشک یا خاک های آهکی.
سولفات آمونیوم پودری چیست؟
سولفات آمونیوم پودری یک ترکیب غیرآلی سفید یا مایل به خاکستری روشن است که بهصورت پودر نرم و خشک تولید میشود. این ترکیب با فرمول شیمیایی ۲(NH₄)SO₄ یکی از شناختهشدهترین منابع نیتروژن و گوگرد در صنایع مختلف است. فرم پودری آن به دلیل سطح تماس بالا، سرعت انحلال سریعتری در آب دارد و برای محلولپاشی، ترکیب با سایر مواد شیمیایی، و کاربردهای خاص صنعتی بسیار مناسب است.
سولفات آمونیوم پودری معمولاً با خلوص بالا در بسته بندی های صنعتی عرضه می شود و در محیط های خشک و خنک قابل نگهداری طولانی مدت است.
ویژگی های فیزیکی برجسته نوع پودری
ویژگی | مقدار |
---|---|
شکل فیزیکی | پودری ریز و سبک |
رنگ | سفید تا خاکستری روشن |
انحلالپذیری | بسیار بالا در آب |
جذب رطوبت | بالا (هیگروسکوپیک) |
درصد نیتروژن | حدود ۲۱% |
درصد گوگرد | حدود ۲۴% به صورت سولفات |
فرمول شیمیایی | ۲(NH₄)SO₄ |
کاربردهای متنوع سولفات آمونیوم پودری
۱. کشاورزی و باغبانی
-
محلول پاشی روی برگ ها: به علت انحلال سریع، گزینه ای عالی برای محلول پاشی برگی در مرحله رشد رویشی گیاهان است.
-
مناسب برای خاکهای قلیایی و شور: با کاهش pH خاک، جذب ریزمغذی ها را بهبود می دهد.
-
ترکیب آسان با سایر کودها یا سموم: برای تهیه محلول های مخزنی و کودهای ترکیبی، یکی از بهترین گزینه ها است.
۲. صنایع شیمیایی و تولیدی
-
تولید سایر مواد شیمیایی: بهعنوان پیش ماده در تولید ترکیباتی مانند آمونیوم آلوم یا سولفات های خاص فلزی بکار می رود.
-
بازدارنده آتش (Fire retardant): در ترکیب با سایر مواد شیمیایی برای کاهش اشتعال پذیری مصالح ساختمانی و منسوجات نقش دارد.
۳. صنایع غذایی و دارویی
-
تنظیمکننده pH و تثبیت کننده ترکیبات: در فرآوری برخی محصولات غذایی با کد افزودنی E517 استفاده می شود.
-
رسوب دهی پروتئینها در زیستفناوری: یکی از رایج ترین روش ها برای خالص سازی پروتئین ها در تحقیقات آزمایشگاهی، استفاده از این فرم سولفات آمونیوم است.
۴. تصفیه آب و فاضلاب
-
در برخی فرآیندهای صنعتی برای حذف فلزات سنگین یا تنظیم سطح نیتروژن پساب استفاده می شود.
۵. کاربردهای خاص
-
در حفاری های نفتی و معدنی به عنوان تنظیم کننده شیمیایی گل حفاری بکار می رود.
-
در صنعت تولید چرم برای تنظیم محیط اسیدی در مراحل دباغی استفاده می شود.
مزایای نوع پودری نسبت به سایر اشکال
-
انحلال فوری در آب.
-
مناسب برای محلول پاشی های حساس و دقیق.
-
قابل ترکیب با طیف وسیعی از مواد شیمیایی.
-
ارزش اقتصادی بالا در بسته بندی های صنعتی.
سولفات آمونیوم یک ترکیب چند منظوره، پایدار و ارزشمند است که فراتر از نقش آن در کوددهی، در زنجیره های تولید صنعتی و فرآیندهای زیستی نیز جایگاه مهمی دارد. ویژگی های شیمیایی منحصر به فرد آن، این ترکیب را به انتخابی مطمئن برای کشاورزان، مهندسان صنایع، پژوهشگران و تولیدکنندگان تبدیل کرده است.