کشاورزیگرمسیری و نیمه گرمسیری

خرما برحی

Barhi Date palm

خرما برحی

خرما برحی که گاهی به شکل برهی نیز نوشته می شود از جمله ارقام پرطرفدار نخل خرما در ایران و جهان است. درخت نخل خرما قدمتی به درازای ظهور انسان دارد بنابراین تعیین خاستگاه اصلی هر رقم نخل خرما کار آسانی نیست، کشورهای ایران و عراق که در واقع بین استان خوزستان و شهر بصره عراق  خاستگاه اولیه و محل پیداش نخل خرما برحی است. برحی کشت بافت پاجوش برحی

میوه این نخل خرمای پرطرفدار هم در مرحله خارک و هم در مرحله خرما طرفداران زیادی دارد. بسیاری از کشورهای دنیا، میوه این نخل را در مرحله خارک که بسیار شیرین و ترد است، برداشت و مصرف می کنند.

iran barhi

.

گیاهشناسی

نام علمی این رقم Phoenix Dactylifera است. ارتفاع درخت خرما برحی در دوران بلوغ بین ۵ تا ۱۰ متر می شود که این نوسان ارتفاع ناشی از مدیریت باغ و نگهداری نخلستان است. سایر مشخصات گیاهشناسی مانند ساقه، برگ ها و گل آذین مانند سایر ارقام نخل خرما است.

.

خاک مناسب

نخل خرما بطور کلی درخت کم توقعی است و در خاک های فقیر نیز زنده می ماند. هر چه شرایط املاح و عناصر و همچنین ساختار و بافت خاک بهتر باشد، درخت خرما نیز رشد و باردهی بهتری خواهد داشت. اسیدیته یا pH مناسب نخل خرما خصوصا رقم برحی بین ۶.۵ تا ۷.۳ است. پس اگر خاک نخلستان یا باغ بیشتر از این مقدار قلیایی است یا جنس آهکی دارد، لازم است تا با استفاده از کودهایی مانند سولفات آمونیوم و یا سایر کودهای گوگرد دار، نسبت به اصلاح و متعادل کردن pH خاک اقدام نمود.

وجود زهکش مناسب برای درخت خرما خصوصا رقم برهی بسیار حیاتی است چرا که این درخت به آبیاری و رطوبت بیش از اندازه حساس بوده و سریعا دچار پوسیدگی و ابتلا به انواع قارچ های بیماری زا می شود. در این شرایط نجات نخل خرما بسیار سخت است و احتمال مرگ درخت در اکثر موارد قطعی است.

.

برحی کشت بافت

.

شرایط آب و هوایی

خرما برحی توانایی تحمل شرایط گرما و نور شدید و مستقیم خورشید را دارد. تا دمای ۵۶ درجه سانتی گراد را به راحتی تحمل کرده و نیاز به رطوبت نسبی دارد. مناسب ترین نوع رطوبت، رطوبتی است که در هوا طی مدت محدودی از سال وجود داشته باشد. همچنین این درخت در شرایط خشکی هوا نیز  باردهی و رشد قابل قبولی دارد. برهی

.

خرما برحی در ایران

ایران یکی از خاستگاه های اصلی نخل خرما برحی در جهان است و استان های خوزستان و بوشهر دارای بیشترین سهم از این نخل خرما است. شهرستان های اهواز، خرمشهر و آبادان در استان خوزستان سطح زیر کشت قابل توجهی از نخلستان های برحی را دارا هستند. در استان بوشهر نیز شهرهای اهرم، آبپخش، برازجان، جم و سایر توابع شهرستان دشستان تجربه موفقی در کاشت نخل خرما برحی دارند.

 

برحی کشت بافت

 

علاوه بر استان های ذکر شده، شهرستان میناب در استان هرمزگان نیز از مناطقی است که خرما برحی به خوبی در آن رشد کرده و دارای خارک و میوه بسیار با کیفیتی است. بطور خلاصه ای منطقه ای مناسب کشت نخل خرما برحی است دارای هوای گرم و خشک و گاها رطوبت نسبی و فاقد بارندگی های مداوم باشد. بهترین روش برای درک این مورد که آیا نخل خرما برحی یا هر درخت خرمای دیگری در منطقه ما سازگار است یا خیر این است که آب و هوای منطقه ای که بیشترین تراکم نخلستان های برحی را دارد با منطقه مورد نظر مقایسه شود. برهی

پاجوش برحی

برحی کشت بافت

کشت بافت خرما بهترین و مطمئن ترین روش تولید و تکثیر درخت نخل خرما است. علت این برتری را می توانید در مقاله روش های تولید نخل خرما مطالعه کنید. نهال برحی تولید شده به روش کشت بافت دارای ریشه قدرتمندی است و در خاک نخلستان به سرعت رشد می کند. حداقل زمان لازم برای باردهی خرما برحی کشت بافت ۵ سال است . یعنی حداقل باید ۵ سال از کاشت برحی کشت بافت در زمین گذشته باشد تا درخت شروع به باردهی کند. ب

.رهی

برحی کشت بافت

.

پاجوش برحی

کاشت پاجوش هم یکی از روش های تکثیر همه ارقام درخت نخل خرما است. شناسایی و انتخاب پاجوش مناسب که دارای شرایط قدی و وزنی ایده آل باشد، زمان و فصل مناسب شناسایی پاجوش، زمان و فصل مناسب جداسازی و همچنین مهارت نیروی کار در جداسازی پاجوش از درخت مادری از نکات بسیار مهم برای تکثیر درخت نخل خرما با استفاده از روش سنتی کاشت پاجوش برحی است. برهی

روش های تولید نهال نخل خرما

.

آبیاری

بهترین روش های آبیاری برای درخت نخل خرما، خواه برحی یا هر رقم دیگری استفاده از سیستم های آبیاری قطره ای و زیر سطحی است. از آنجایی که درخت نخل خرما به حضور آب  راکد در اطراف تنه و ریشه خود حساس است به هیج عنوان نباید از روش آبیاری غرقابی برای درخت خرما استفاده کرد. ریسک این روش خصوصا برای نهال های کشت بافت بسیار بالا است و خطر پوسیدگی و ابتلا به بیماری های قارچی را بسیار بالا می برد.

.

برهی

.

آبیاری بارانی نیز یکی دیگر از روش های آبیاری نامناسب و خطرناک برای نخل خرما است. از آنجایی که در این روش، آب علاوه بر سطح خاک با برگ ها و جوانه مرکزی (مغز یا قلب خرما) نیز برخورد دارد، تجمع آب و رطوبت به سرعت جوانه مرکزی را دچار پوسیدگی کرده و درخت در مدت کوتاهی از بین می رود. پاجوش برحی

.

گرده افشانی خرما برحی

گرده افشانی خصوصا برای رقم برحی یکی از مهمترین مراحل تولید خرما است. از آنجایی که این درخت خرما نسبت به سایر رقم های نخل مقاومت بیشتری در برابر گرده افشانی دارد بسیار مستعد سه برچه ای شدن میوه یا به اصطلاح محلی شیس یا شیش شدن است. این اتفاق زمانی رخ می دهد که گرده افشانی به درستی انجام نشده و گل های ماده بدون باروری وارد مرحله پهک می شوند.

روش صحیح گرده افشانی برحی در توجه به چند نکته است:

  • حتما گرده افشانی به شکل دستی توسط افراد باتجربه و ماهر انجام شود.
  • حتما از گرده تازه رسیده متعلق به همان سال استفاده شود.
  • گرده افشانی مکانیکی با گرده خشک انجام شود.

گرده افشانی برحی

  • اگر در روز گرده افشانی وزش باد وجود داشت، باید در روز بعد گرده افشانی تکرار شود.
  • در صورت وجود رطوبت زیاد یا بارندگی باید دوباره گرده افشانی تکرار شود.
  • در صورت وجود گرمای بیش از حد و تابش شدید خورشید، حتما گرده افشانی تکرار شود.
  • برای برحی های کشت بافت از گرده افشانی آنها تا سال پنجم پس از کاشت خودداری کنید.

نر گرده دهنده مناسب برای برحی

نخل خرمای غنامی که دو به نوع غنامی قرمز و غنامی سبز تقسیم می شوند، بهترین نخل های نر گرده دهنده برای خرما برحی هستند. در مورد سایر ارقام خرمای نر گرده دهنده تا زمان نگارش این مقاله هنوز منبع موثقی برای رد یا تایید عملکرد آنها مشاهده نشده است. در مورد تفاوت نرهای غنامی سبز و قرمز نیز نتایج متفاوتی به دست آمده است. انتخاب نوع نر غنامی بستگی به شرایط آب و هوایی و جغرافیایی نیز دارد. در برخی مناطق غنامی قرمز عملکردی بهتری داشته مانند اهواز و آبادان اما در کل چندان تفاوت معنا داری بین این دو نر غنامی چنان مشاهده نشده است که بتوان یکی را بر دیگری ارجح دانست.

 

 

منابع:

Tree Library | Barhi date palm

پژوهشکده خرما و میوه های گرمسیری |سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج وزارت جهاد کشاورزی

.

خرید نهال خرما برحی کشت بافت

barhee

 

۵/۵ (۱ نظر)

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا