سم پاشی شیمیایی علف هرز
سم پاشی شیمیایی علف هرز
بررسی بهترین زمان برای سم پاشی شیمیایی علف هرز
بر حسب نوع علف هرز، محصول زراعی، شرایط آب و هوایی و امکانات منطقه، زمان مصرف علف کش متفاوت است. اما در هر صورت، هنگامی که علف هرز در مراحل رشد اولیه است، بهترین زمان مبارزه و از بین بردن آن است. زیرا که هزینه کمتری دارد و به گیاه اصلی نیز خسارت کمتری وارد کرده است. به عنوان مثال برای مبارزه با علف هرز پهن برگ مزارع گندم، باید مبارزه را زمانی شروع کرد که گندم هنوز به ساقه نرفته است.
علف کش ها در سه زمان مورد استفاده قرار می گیرند:
۱- قبل از بذر پاشی محصول اصلی: در این روش، که از متداول ترین روش هاست، از علف کش قبل از کاشت محصول اصلی و در مرحله آماده سازی زمین استفاده می شود. این روش بیشتر مناسب زمین هایی است که هوز برای کاشت آماده نشده اند. مانند علف کش TCA تری کلرو استیک اسید، که پس از رشد علف هرز وارد ریشه آن شده و گیاه را از بین می برد.
۲- قبل از ظهور گیاه اصلی در زمین: در این روش، سم پاشی، پس از کاشت بذور محصول زراعی و قبل از جوانه زنی آن ها انجام می گیرد، این روش بیشتر مناسب گیاهانی است که بذر آن ها برای جوانه زدن و سبز شدن به زمان نسبتا طولانی نیاز دارد. نکته مهم در استفاده از این روش این است که، عملکرد و موفقیت آن تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند آبشویی، تبخبر و تجزیه شدن، تثبیت علف کش در خاک، فعالیت میکروارگانیسم ها و … بستگی دارد. در همین راستا، فاکتورهای تاثیر گذار در هدر رفت یا جذب علف کش عبارتند از:
الف- آبشویی: علف کش می بایست در سطح بالای خاک قرار بگیرد تا بتواند علف های هرز جوانه زده را از بین ببرد. اگر بارش شدید باشد، سموم علف کش شسته شده و به اعماق خاک می رود که بسیار پایین تر از محل ریشه زدن بذر علف هرز است. از طرفی دیگر در صورتی که میزان بارندگی در منطقه زیر کشت کافی نباشد، علف کش ها، خصوصا آنهایی که باید از طریق ریشه اثر کنند به عمق خاک نرفته و سم موجود در سطح خاک رقیق نمی شود و ممکن است به بذر گیاه اصلی آسیب برساند.
ب- تثبیت علف کش در خاک: ذرات رس و مواد آلی که کلوئیدهای اصلی خاک هستند، علف کش ها را تا حدودی جذب می نمایند. و این بدان معنی است که بخشی از موفقیت علف کش در از بین بردن علف هرز، در قبل از مرحله ظهور گیاه اصلی، به کلوئیدهای موجود در خاک بستگی دارد. از آنجایی که علف کش های جذب شده توسط کلوئیدها به آسانی در اختیار گیاه قرار نمی گیرد، بنابراین در این نوع خاک ها باید میزان علف کش مصرفی باید به اندازه ای باشد که پس از تثبیت در خاک نیز، مقداری برای جذب علف های هرز در خاک باقی بماند.
ج- تبخیر: اغلب علف کش ها فرار هستند و قبل از نفوذ کافی به داخل خاک تبخیر می شوند، که این امر با بالارفتن درجه حرارت بیشتر هم می شود. اگر علف کش ها در خاک مرطوب مورد استفاده قرار بگیرند، رطوبت خاک به تبخیر سریع تر آن ها کمک می کند. نور خورشید هم باعث تبخیر و هم باعث تجزیه علف کش می شود.
د- تجزیه توسط میکروارگانیسم های خاک: علف کش ها در حقیقت از مشتقات مواد آلی هستند. بنابراین میکروارگانیسم های خاک که از مواد آلی تغذیه می کنند، می نوانند به راحتی علف کش ها را تجزیه کرده و از مواد آلی آن ها استفاده کنند.
ه- واکنش های شیمیایی: بین خاک و علف کش همیشه یکسری واکنش های شیمیایی صورت می گیرد، که این مسئله میزان درجه تاثیرگزاری علف کش را متغیر می کند.
۳- استفاده از علف کش پس از ظهور گیاه اصلی: سم پاشی در این حالت زمانی انجام می گیرد که گیاه اصلی جوانه زده و خود را در زمین تثبیت کرده است. در این سیستم باید از علف کش هایی استفاده کرد که توسط شاخ و برگ گیاه جذب می شود. میزان مصرف هم باید در حدی باشد تا به گیاه اصلی آسیبی نرسد که این هم بستگی به حساسیت گیاه و نوع سم مصرفی دارد.