قارچ شناسی

قارچ های Zygomycota

قارچ های Zygomycota به فارسی زیگومایکوتا یا زایگومایکوتا شاخه ای از قارچ ها هستندکه در حدود ۱۰۵۰ گونه از این شاخه تاکنون شناسایی شده است. زیگومایکوتاها اکثرا خاکزی بوده و در گیاهان و جانوران در حال پوسیدن یافت می شوند. برخی از قارچهای این شاخه انگل های گیاهان ، حشرات و حیوانات کوچک هستند ، در حالی که برخی دیگر با گیاهان رابطه همزیستی برقرار می کنند.

تکثیر و خفتگی قارچ های Zygomycota

اسپورهای زایگومایست می توانند هم از طریق جنسی و هم غیر جنسی بوجود بیایند. اسپورها قبل از جوانه زنی در حالت خفته قرار دارند. در این دوره میزان متابولیک پایین است و ممکن از چند ساعت و یا حتی سالها ادامه یابد. دو نوع حالت خفته گی برای اسپورها وجود دارد:

خفتگی برون زا یا اگزوژن Exogenous : حالتی از خفتگی است که توسط عوامل محیطی مانند نور، دما، رطوبت و میزان در دسترس بودن مواد غذایی کنترل می شود. در این حالت زمانی که شرایط عوامل محیطی برای فعالیت اسپور مناسب باشد، اسپور از خواب بیدار شده و شروع به فعالیت می کند.

خفتگی درون زا (سازنده) یا اندوژن Endogenous : این حالت از خفتگی به ویژگی های اسپور، مانند ویژگی های متابولیکی بستگی دارد. در این حالت حتی اگر شرایط محیطی برای جوانه زنی مناسب هم باشد، می تواند از رشد و فعالیت اسپور جلوگیری کند.

ویژگی های شاخه Zygomycota

دیواره سلولی در این قارچ ها از کیتین ساخته شده است و ریسه ها دارای دیواره عرضی هستند. لقاح جنسی که ایزوگامی نامیده می شود از تماس گامت های نر و ماده صورت می گیرد و اسپور جنسی نیز زیگوسپر نام دارد.

رده زایگومایست Zygomycete

زایگومایست ها رده ای از شاخه قارچ های زیگومایکوتا هستند که برخی انگل های گیاهی و جانوری و برخی نیز ساپروفیت هستند. این رده دارای سه راسته یه شرح زیر است:

موکورالس Mucorales : گونه های شناخته شده ای مانند Rhizopus stolonfer که عامل کپک نان و پوسیدگی نرم سبزیجات و میوه است و همچنین گونه Mucor که عامل پوسیدگی میوه و سبزیجات انبار است، عضو این راسته از قارچها هستند.

گلومالس Glomales : این گونه اغلب با ریشه های گیاهان همزیستی ایجاد می کنند و قارچ های مایکوریز (VAM ) نامیده می شوند. این قارچ ها ریسه های خود را بین سلول های ریشه وارد کرده و در نزدیکی آوندها “اندام های مکنده چند شاخه” که آربوسکول نامیده می شوند، ایجاد می کنند. آربوسکول ها محل اصلی تبادل مواد غذایی بین گیاه و قارچ هستند. در برنامه های کشاورزی پایدار، بر استفاده از خاصیت این قارچ ها و ایجاد همزیستی، تاکید زیادی می شود.

انتوموفتورالس Entomophthorales : این راسته از قارچها پارازیت حشرات هستند مانند قارچ entomophthoralean Pandora neoaphidis

Created with GIMP

مصارف صنعتی

همه قارچ های راسته زایگومایکوتا Zygomycota لزوما پارازیت و انگل نیستند، گونه های زیادی از قارچ های این شاخه مصارف صنعتی دارند:

۱- برخی از گونه های Rhizopus و Mucor در تولید لیپاز (Lipases) و پروتئاز (Proteases) در صنایع چرم، شوینده و صنعت پزشکی ( تغییرات استروئیدی) استفاده می شوند.

۲- استفاده از گونه Rhizopus برای تولید سلولاز (Cellulases) در صنایع غذایی و همچنین اسید لاکتیک Lactic Acid

۳- استفاده از R. oryzae و گونه های دیگر Rhizopus spp برای تولید فوماریک اسید Fumaric Acid

۴- استفاده از R. delemar برای تولید بیوتن Biotin

۵- استفاده از قارچهای Mortierella romanniana، Mortierella vinacea و Mucor indicusبرای تولید لینولنیک اسید Linolenic Acid

۶- استفاده از قارچ Blakeslea trispora برای تولید بتاکاروتن β-carotene

۳/۵ (۲ نظر)

تیم نویسندگان